《可用于食品的菌种名单》和《可用于婴幼儿食
2021-11-03 16:21

根据《食品安全法》及其实施条例有关规定,为进一步规范《可用于食品的菌种名单》和《可用于婴幼儿食品的菌种名单》的管理,结合国际对菌种(菌株)分类和命名的调整,对两个名单进行了整理更新,并通过新食品原料评审会审议。现公开征求意见,请于20211128日前将意见反馈至我中心,逾期将不予处理。

附件为《可用于食品的菌种名单》、《可用于婴幼儿食品的菌种名单》征求意见内容及相关解读材料,请自行下载阅读。如有意见或建议,请反馈至xspyl@cfsa.net.cn,并在邮件主题中注明菌种名单更新意见反馈

 

附件 1

《可用于食品的菌种名单》*(征求意见稿)

 

 

 

编号

 

 

 

 

更新后的菌种名称

 

 

 

 

原用菌种名称

 

 

 

 

 

 

 

 

 

亚种

 

 

 

 

拉丁学名

 

 

 

 

菌种

 

 

 

 

拉丁学名

 

 

 

 

 

 

 

 

双歧杆菌属

 

 

 

 

Bifidobacterium

 

 

 

 

双歧杆菌属

 

 

 

 

Bifidobacterium

 

 

 

 

1

 

 

 

 

青春双歧杆菌

 

 

 

 

 

Bifidobacterium adolescentis

 

 

 

 

青春双歧杆菌

 

 

 

 

Bifidobacterium adolescentis

 

 

 

 

2

 

 

 

 

动物双歧杆菌

 

 

 

 

动物亚种

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis subsp.animalis

 

 

 

 

动物双歧杆菌(乳双歧 杆菌)

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis(Bifidobacterium lactis)

 

 

 

 

3

 

 

 

 

乳亚种

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis subsp. lactis

 

 

 

 

4

 

 

 

 

两歧双歧杆菌

 

 

 

 

 

Bifidobacterium bifidum

 

 

 

 

两歧双歧杆菌

 

 

 

 

Bifidobacterium bifidum

 

 

 

 

5

 

 

 

 

短双歧杆菌

 

 

 

 

 

Bifidobacterium breve

 

 

 

 

短双歧杆菌

 

 

 

 

Bifidobacterium breve

 

 

 

 

6

 

 

 

 

长双歧杆菌

 

 

 

 

长亚种

 

 

 

 

Bifidobacterium longum subsp. longum

 

 

 

 

长双歧杆菌

 

 

 

 

Bifidobacterium longum

 

 

 

 

7

 

 

 

 

婴儿亚种

 

 

 

 

Bifidobacterium longum subsp. infantis

 

 

 

 

婴儿双歧杆菌

 

 

 

 

Bifidobacterium infantis

 

 

 

 

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

嗜酸乳杆菌

 

 

 

 

 

Lactobacillus acidophilus

 

 

 

 

嗜酸乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus acidophilus

 

 

 

 

2

 

 

 

 

卷曲乳杆菌

 

 

 

 

 

Lactobacillus crispatus

 

 

 

 

卷曲乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus crispatus

 

 

 

 

3

 

 

 

 

德氏乳杆菌

 

 

 

 

保加利亚 亚种

 

 

 

 

Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus

 

 

 

 

德氏乳杆菌保加利亚亚 种(保加利亚乳杆菌)

 

 

 

 

Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

乳亚种

 

 

 

 

Lactobacillus delbrueckii subsp. lactis

 

 

 

 

德氏乳杆菌乳亚种

 

 

 

 

Lactobacillus delbrueckii subsp. lactis

 

 

 

 

5

 

 

 

 

格氏乳杆菌

 

 

 

 

 

Lactobacillus gasseri

 

 

 

 

格氏乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus gasseri

 

 

 

 

6

 

 

 

 

瑞士乳杆菌

 

 

 

 

 

Lactobacillus helveticus

 

 

 

 

瑞士乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus helveticus

 

 

 

 

7

 

 

 

 

约氏乳杆菌

 

 

 

 

 

Lactobacillus johnsonii

 

 

 

 

约氏乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus johnsonii

 

 

 

 

8

 

 

 

 

马乳酒样乳杆菌

 

 

 

 

马乳酒样 亚种

 

 

 

 

Lactobacillus kefiranofaciens subsp.kefiranofaciens

 

 

 

 

马乳酒样乳杆菌马乳酒 样亚种

 

 

 

 

Lactobacillus kefiranofacienssubsp. kefiranofaciens

 

 

 

 

 

 

 

 

乳酪杆菌属

 

 

 

 

Lacticaseibacillus

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

干酪乳酪杆菌

 

 

 

 

 

Lacticaseibacillus casei

 

 

 

 

干酪乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus casei

 

 

 

 

2

 

 

 

 

副干酪乳酪杆菌

 

 

 

 

 

Lacticaseibacillus paracasei

 

 

 

 

副干酪乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus paracasei

 

 

 

 

3

 

 

 

 

鼠李糖乳酪杆菌

 

 

 

 

 

Lacticaseibacillus rhamnosus

 

 

 

 

鼠李糖乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus rhamnosus

 

 

 

 

 

 

 

 

粘液乳杆菌属

 

 

 

 

Limosilactobacillus

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

发酵粘液乳杆菌

 

 

 

 

 

Limosilactobacillus fermentum

 

 

 

 

发酵乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus fermentum

 

 

 

 

2

 

 

 

 

罗伊氏粘液乳杆菌

 

 

 

 

 

Limosilactobacillus reuteri

 

 

 

 

罗伊氏乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus reuteri

 

 

 

 

 

 

 

 

乳植杆菌属

 

 

 

 

Lactiplantibacillus

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

植物乳植杆菌

 

 

 

 

 

Lactiplantibacillus plantarum

 

 

 

 

植物乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus plantarum

 

 

 

 

 

 

 

 

联合乳杆菌属

 

 

 

 

Ligilactobacillus

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

唾液联合乳杆菌

 

 

 

 

 

Ligilactobacillus salivarius

 

 

 

 

唾液乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus salivarius

 

 

 

 

 

 

 

 

广布乳杆菌属

 

 

 

 

Latilactobacillus

 

 

 

 

乳杆菌属

 

 

 

 

Lactobacillus

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

弯曲广布乳杆菌

 

 

 

 

 

Latilactobacillus curvatus

 

 

 

 

弯曲乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus curvatus

 

 

 

 

2

 

 

 

 

清酒广布乳杆菌

 

 

 

 

 

Latilactobacillus sakei

 

 

 

 

清酒乳杆菌

 

 

 

 

Lactobacillus sakei

 

 

 

 

 

 

 

 

链球菌属

 

 

 

 

Streptococcus

 

 

 

 

链球菌属

 

 

 

 

Streptococcus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

嗜热链球菌

 

 

 

 

 

Streptococcus thermophilus

 

 

 

 

嗜热链球菌

 

 

 

 

Streptococcus thermophilus

 

 

 

 

 

 

 

 

乳球菌属

 

 

 

 

Lactococcus

 

 

 

 

乳球菌属

 

 

 

 

Lactococcus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

乳酸乳球菌

 

 

 

 

乳亚种

 

 

 

 

Lactococcus lactis subsp. lactis

 

 

 

 

乳酸乳球菌乳酸亚种

 

 

 

 

Lactococcus lactis subsp. lactis

 

 

 

 

2

 

 

 

 

乳脂亚种

 

 

 

 

Lactococcus lactis subsp. cremoris

 

 

 

 

乳酸乳球菌乳脂亚种

 

 

 

 

Lactococcus lactis subsp. cremoris

 

 

 

 

3

 

 

 

 

乳脂双乙 酰亚种

 

 

 

 

Lactococcus lactis subsp. lactis biovar diacetylactis

 

 

 

 

乳酸乳球菌双乙酰亚种

 

 

 

 

Lactococcus lactis subsp. diacetylactis

 

 

 

 

 

 

 

 

丙酸杆菌属

 

 

 

 

Propionibacterium

 

 

 

 

丙酸杆菌属

 

 

 

 

Propionibacterium

 

 

 

 

1

 

 

 

 

费氏丙酸杆菌

 

 

 

 

谢氏亚种

 

 

 

 

Propionibacterium freudenreichiisubsp. shermanii

 

 

 

 

费氏丙酸杆菌谢氏亚种

 

 

 

 

Propionibacterium freudenreichiisubsp. shermanii

 

 

 

 

2

 

 

 

 

产丙酸丙酸杆菌

 

 

 

 

 

Propionibacterium acidipropionici

 

 

 

 

产丙酸丙酸杆菌

 

 

 

 

Propionibacterium acidipropionici

 

 

 

 

十一

 

 

 

 

明串珠菌属

 

 

 

 

Leuconostoc

 

 

 

 

明串珠菌属

 

 

 

 

Leuconostoc

 

 

 

 

1

 

 

 

 

肠膜明串珠菌

 

 

 

 

肠膜亚种

 

 

 

 

Leuconostoc mesenteroides subsp. mesenteroides

 

 

 

 

肠膜明串珠菌肠膜亚种

 

 

 

 

Leuconostoc mesenteroides subsp. mesenteroides

 

 

 

 

十二

 

 

 

 

片球菌属

 

 

 

 

Pediococcus

 

 

 

 

片球菌属

 

 

 

 

Pediococcus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

乳酸片球菌

 

 

 

 

 

Pediococcus acidilactici

 

 

 

 

乳酸片球菌

 

 

 

 

Pediococcus acidilactici

 

 

 

 

2

 

 

 

 

戊糖片球菌

 

 

 

 

 

Pediococcus pentosaceus

 

 

 

 

戊糖片球菌

 

 

 

 

Pediococcus pentosaceus

 

 

 

 

 

 

 

十三

 

 

 

 

芽胞杆菌属

 

 

 

 

Bacillus

 

 

 

 

芽孢杆菌属

 

 

 

 

Bacillus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

凝结芽胞杆菌

 

 

 

 

 

Bacillus coagulans

 

 

 

 

凝结芽孢杆菌

 

 

 

 

Bacillus coagulans

 

 

 

 

十四

 

 

 

 

葡萄球菌

 

 

 

 

Staphylococcus

 

 

 

 

葡萄球菌属

 

 

 

 

Staphylococcus

 

 

 

 

1

 

 

 

 

小牛葡萄球菌

 

 

 

 

 

Staphylococcus vitulinus

 

 

 

 

小牛葡萄球菌

 

 

 

 

Staphylococcus vitulinus

 

 

 

 

2

 

 

 

 

木糖葡萄球菌

 

 

 

 

 

Staphylococcus xylosus

 

 

 

 

木糖葡萄球菌

 

 

 

 

Staphylococcus xylosus

 

 

 

 

3

 

 

 

 

肉葡萄球菌

 

 

 

 

 

Staphylococcus carnosus

 

 

 

 

肉葡萄球菌

 

 

 

 

Staphylococcus carnosus

 

 

 

 

十五

 

 

 

 

克鲁维酵母属

 

 

 

 

Kluyveromyces

 

 

 

 

克鲁维酵母属

 

 

 

 

Kluyveromyces

 

 

 

 

1

 

 

 

 

马克斯克鲁维酵母

 

 

 

 

 

Kluyveromyces marxianus

 

 

 

 

马克斯克鲁维酵母

 

 

 

 

Kluyveromyces marxianus

 

 

 

*注:1.传统上用于食品生产加工的菌种允许继续使用。名单以外的、新菌种按照《新资源食品管理办法》执行。2.可用于婴幼儿食品的菌种按现行规定执行,名单另行制定。

 

 

 

《可用于婴幼儿食品的菌种名单》(征求意见稿)

 

 

 

 

 

编号

 

 

 

 

更新后的菌种名称

 

 

 

 

原用菌种名称

 

 

 

 

 

菌株

 

 

 

 

拉丁学名

 

 

 

 

菌株

 

 

 

 

拉丁学名

 

 

 

 

1

 

 

 

 

嗜酸乳杆菌NCFM*

 

 

 

 

Lactobacillus acidophilus NCFM

 

 

 

 

嗜酸乳杆菌NCFM*

 

 

 

 

Lactobacillus acidophilus NCFM

 

 

 

 

2

 

 

 

 

动物双歧杆菌乳亚种

 

Bb-12

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis subsp. lactis Bb-12

 

 

 

 

动物双歧杆菌Bb-12

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis Bb-12

 

 

 

 

3

 

 

 

 

动物双歧杆菌乳亚种

 

HN019

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis subsp. lactis HN019

 

 

 

 

乳双歧杆菌HN019

 

 

 

 

Bifidobacterium lactis HN019

 

 

 

 

4

 

 

 

 

动物双歧杆菌乳亚种

 

Bi-07

 

 

 

 

Bifidobacterium animalis subsp.lactis Bi-07

 

 

 

 

乳双歧杆菌Bi-07

 

 

 

 

Bifidobacterium lactis Bi-07

 

 

 

 

5

 

 

 

 

鼠李糖乳酪杆菌 GG

 

 

 

 

Lacticaseibacillus rhamnosus GG

 

 

 

 

鼠李糖乳杆菌LGG

 

 

 

 

Lactobacillus rhamnosus LGG

 

 

 

 

6

 

 

 

 

鼠李糖乳酪杆菌 HN001

 

 

 

 

Lacticaseibacillus rhamnosus HN001

 

 

 

 

鼠李糖乳杆菌HN001

 

 

 

 

Lactobacillus rhamnosus HN001

 

 

 

 

7

 

 

 

 

鼠李糖乳酪杆菌 MP108

 

 

 

 

Lacticaseibacillus rhamnosusMP108

 

 

 

 

鼠李糖乳杆菌MP108

 

 

 

 

Lactobacillus rhamnosus MP108

 

 

 

 

8

 

 

 

 

罗伊氏粘液乳杆菌

 

DSM17938

 

 

 

 

Limosilactobacillus reuteri

 

DSM17938

 

 

 

 

罗伊氏乳杆菌DSM17938

 

 

 

 

Lactobacillus reuteri DSM17938

 

 

 

 

 

 

 

9

 

 

 

 

发酵粘液乳杆菌

 

CECT5716

 

 

 

 

Limosilactobacillus fermentum

 

CECT5716

 

 

 

 

发酵乳杆菌CECT5716

 

 

 

 

Lactobacillus fermentum CECT5716

 

 

 

 

10

 

 

 

 

短双歧杆菌M-16V

 

 

 

 

Bifidobacterium breve M-16V

 

 

 

 

短双歧杆菌M-16V

 

 

 

 

Bifidobacterium breve M-16V

 

 

 

 

11

 

 

 

 

瑞士乳杆菌R0052

 

 

 

 

Lactobacillus helveticus R0052

 

 

 

 

瑞士乳杆菌R0052

 

 

 

 

Lactobacillus helveticus R0052

 

 

 

 

12

 

 

 

 

长双岐杆菌婴儿亚种

 

R0033

 

 

 

 

Bifidobacterium longum. infantis

 

R0033

 

 

 

 

婴儿双歧杆菌 R0033

 

 

 

 

Bifidobacterium infantis R0033

 

 

 

 

13

 

 

 

 

两歧双歧杆菌R0071

 

 

 

 

Bifidobacterium bifidum R0071

 

 

 

 

两歧双歧杆菌R0071

 

 

 

 

Bifidobacterium bifidum R0071

 

 

*仅限用于 岁以上幼儿的食品

 

 

附件 2《可用于食品的菌种名单》和《可用于婴幼儿食品的菌种名单》(征求意见稿)解读材料

 

一、更新背景

 

根据《食品安全法》及其实施条例的有关规定,2010 年原卫生部发布了《可用于食品的菌种名单》(以下简称《名 单》,其中包含可用于食品的青春双歧杆菌等 21 个菌种。2011 年原卫生部发布了《可用于婴幼儿食品的菌种名单》(以下 简称《婴幼儿名单》),其中包含可用于婴幼儿食品的嗜酸乳 杆菌 NCFM 等 6 个菌株。对于 2 个名单以外的新菌种按照《新 食品原料安全性审查管理办法》执行。随着科学技术发展, 目前有关国际组织对 2 个名单中的部分菌种(菌株)的分类 学地位和拉丁名称进行了调整。为进一步规范可用于食品菌 种的管理及便于公众检索查询,国家卫生健康委委托国家食 品安全风险评估中心对上述 2 个名单进行更新完善。

 

二、工作流程

 

国家食品安全风险评估中心组建工作组,基于现有《可 用于食品的菌种名单》和《可用于婴幼儿食品的菌种名单》 框架,补充了历年通过新食品原料(新资源食品)审查并公 告的菌种(菌株),并检索国际微生物学发展现状、国外/国 际组织最新菌种名录的更新信息和科学文献等,提出 2 个名单的修订稿。之后组织我国微生物领域专家进行研究讨论,

并经新食品原料评审会审议,形成征求意见稿。

 

三、更新内容说明

 

1.对两个名单进行增补完善。对《可用于食品的菌种名 单》和《可用于婴幼儿食品的菌种名单》公布之后,又陆续 批准公告的 16 个可用于食品的菌种和 7 个可用于婴幼儿食 品的菌株增补进相应名单。

 

2. 菌种中文名称的翻译。某些微生物的分类学地位已 经基于全基因组测序结果发生了改变,国际也做了相应的调 整。本次对已经修改名称的菌,基于菌拉丁文名称的原始词 根、结合国际上对该词根的注解进行中文翻译,并尽量与已 有菌的拉丁文中词根相同部分的中文翻译保持一致。

 

3. 更新《名单》的菌种具体到亚种。鉴于菌种的安全 性和有效性具有株的特异性,为了确保食用安全,对于国际 科技界对菌分类到亚种、或根据新的分类学规则变为亚种的 菌种,名单中的表述具体到亚种。

 

4. 新旧菌种名单的衔接。菌种名称的更新既是科学问 题,也涉及产业的平稳发展和管理问题。在长期的生产经营 过程中,产业和消费者对原 2 个名单的菌种名称(包括拉丁 学名)已经习惯和熟悉。为了减少菌种名单的更新对各利益 相关方的影响,确保管理的科学稳定,在更新的名单中保留 了原名单的中文名称和拉丁学名,便于菌种使用者和管理者 查阅。

 

5. 菌种名单分类的归属和表述的国外法规参考。本次名单更新主要依据是国际科技界基于全基因组测序技术在 微生物分类学中应用的最新研究成果。在具体菌种的归属和 表述上也参考了欧洲食品安全局(EFSA)、国际乳品联合会 (IDF)、加拿大、丹麦等国际组织和相关国家对拟更新菌种 名单的分类和管理状况,提出的拟更新《名单》公布稿有较 好的国际法规衔接和一致性,便于产业发展。

 

6.具体更新内容包括:
6.1 
《名单》及《婴幼儿名单》中动物双歧杆菌

 

(Bifidobacterium animalis)增加动物双歧杆菌动物亚种

(Lactococcus lactis subsp. lactis)更名为乳酸乳球菌乳亚种 (Lactococcus lactis subsp. lactis),乳酸乳球菌双乙酰亚种 (Lactococcus lactis subsp. diacetylactis)更名为乳酸乳球菌 乳 脂 双 乙 酰 亚 种 ( Lactococcus lactis subsp. lactis biovar diacetylactis)。《名单》及《婴幼儿名单》中删除乳双歧杆 菌和婴儿双歧杆菌。

animalis subsp. animalis, 乳 双 歧 杆 菌lactis)更名为动物双歧杆菌乳亚种anlmalis subsp.lactis; 长 双 歧 杆 菌longum )增加长双歧杆菌长亚种longum subsp. longum),婴儿双歧杆菌infantis )更名为长双歧杆菌婴儿亚种longum subsp. infantis),乳酸乳球菌乳酸亚种

 

 

 

6.2 根据国际有关乳杆菌属菌种分类地位的变化情况,

 

《名单》及《婴幼儿名单》中乳杆菌属有 个菌种更新为不 同种属。

(1) 干酪乳杆菌(Lactobacillus casei)、副干酪乳杆菌 (Lactobacillus paracasei)和鼠李糖乳杆菌(Lactobacillus rhamnosus)分别更名为干酪乳酪杆菌(Lacticaseibacillus casei)、副干酪乳酪杆菌(Lacticaseibacillus paracasei)和 鼠李糖乳酪杆菌(Lacticaseibacillus rhamnosus);

 

(2) 发酵乳杆菌(Lactobacillus fermentun)和罗伊氏乳杆 菌(Lactobacillus rueteri)分别更名为发酵粘液乳杆菌 ( Limosilactobacillus fermentun ) 和 罗 伊 氏 粘 液 乳 杆 菌(Limosilactobacillus rueteri);

 

(3) 植物乳杆菌(Lactobacillus plantarun)更名为植物乳 植杆菌(Lactiplantibacillus plantarun);

 

(4) 唾液乳杆菌(Lactobacillus salivarius)更名为唾液联 合乳杆菌(Ligilactobacillus salivarius);

 

(5) 清酒乳杆菌(Lactobacillus sakei)更名为清酒广布乳 杆菌(Lactilactobacillus sakei)。

 
联系方式

电话1:18911640215

电话2:13810901715

地址:北京市石景山区石景山路中海大厦B座16层